Sau 10 năm không can thiệp, khối u xơ tử cung phát triển gây biến chứng táo bón, tiểu khó, chị Minh phải phẫu thuật cắt bỏ cả tử cung.
10 năm trước, khi thăm khám phụ khoa định kỳ, chị Nguyễn Thị Minh (46 tuổi, ngụ Tiền Giang) được các bác sĩ phát hiện có khối u xơ tử cung. Do khối u còn nhỏ, lành tính và không có triệu chứng nên chị Minh được chỉ định theo dõi định kỳ. Vài năm sau, khối u lớn khá nhanh, các bác sĩ yêu cầu phẫu thuật nhưng do điều kiện kinh tế khó khăn, vất vả mưu sinh, chị Minh tạm thời trì hoãn.
Dạo gần đây, bụng chị Minh nhô cao, tương đương bụng bầu của phụ nữ mang thai 28 tuần. Chị gặp hàng loạt khó khăn trong đời sống sinh hoạt như táo bón kinh niên, tiểu nhắt, tiểu buốt. Mất ăn, mất ngủ vì căn bệnh hành hạ, chị đăng ký khám bệnh tại Trung tâm Sản phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
ThS.BS Ngô Thị Bình Lụa, Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP HCM, cho biết, kết quả siêu âm bụng chị Minh ghi nhận tình trạng u xơ tử cung kích thước lớn, do khối u quá to chèn ép nhiều cơ quan như thận, đại tràng, trực tràng, bàng quang gây tình trạng thận bên phải ứ nước độ 3, niệu quản giãn. Đây là nguyên nhân khiến người bệnh bị táo bón, tiểu khó kéo dài, đảo lộn sinh hoạt, cuộc sống.
Trường hợp bệnh nhân Minh có khối u xơ nằm dưới lớp thanh mạc nên không có triệu chứng cảnh báo, khối u cứ âm thầm to dần lên. Khi phát triển lớn, u đã chèn ép nhiều cơ quan trong ổ bụng, gây ứ nước tại thận. Các bác sĩ nhận định chị Minh cần phẫu thuật càng sớm càng tốt để tránh tình trạng chèn ép đa cơ quan, nếu để lâu ngày không xử trí có thể gây suy thận, ảnh hưởng nhiều cơ quan khác.
Trước khối u phức tạp, các bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP HCM đã tiến hành hội chẩn. Các bác sĩ nhận định, vì khối đa nhân xơ quá to, tăng sinh mạch máu nhiều, bệnh nhân lớn tuổi đã có con, không còn kế hoạch sinh sản nên các bác sĩ quyết định cắt bỏ toàn bộ tử cung để ngăn chặn tình trạng tái phát. Ca phẫu thuật được thực hiện bởi các chuyên gia đầu ngành sản phụ khoa gồm BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, ThS.BS Ngô Thị Bình Lụa, BS.CKI Trần Nguyễn Phương An.
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP HCM – trưởng kíp mổ chọn phương án rạch một đường mổ dọc, kéo trọn khối u tử cung ra ngoài. Đồng thời sử dụng kẹp và dụng cụ phẫu thuật chuyên dụng để cắt toàn bộ tử cung.
Sau hơn 2 giờ phẫu thuật, các bác sĩ đã đưa khối u nặng 3,2 kg ra khỏi cơ thể chị Minh. Người bệnh phải cắt bỏ toàn bộ phần tử cung bị xơ hóa nhưng bảo tồn 2 buồng trứng, không ảnh hưởng đến trực tràng, niệu quản, bàng quan. Chị Minh hồi phục nhanh sau mổ và xuất viện sau 4 ngày chăm sóc tại Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM.
Bác sĩ Bình Lụa chia sẻ, đây không phải là ca phẫu thuật u xơ tử cung lớn nhất được thực hiện tại BVĐK Tâm Anh TP HCM nhưng là trường hợp đặc biệt vì người bệnh phát hiện bệnh cách 10 năm nhưng không có điều kiện can thiệp sớm. Nếu can thiệp từ trước, bác sĩ có thể mổ nội soi, bảo tồn tử cung, tránh một cuộc phẫu thuật lớn với vết mổ hở.
Nhận biết u xơ tử cung
Theo bác sĩ Lụa, u xơ tử cung được chia làm 3 nhóm. Nhóm đầu tiên khối u nằm dưới thanh mạc, nhóm 2 nằm trong cơ tử cung và nhóm 3 ở dưới niêm mạc. Đa số các trường hợp u xơ cơ tử cung không gây triệu chứng.
Tùy vào vị trí, kích thước và số lượng của u xơ cơ tử cung có thể gây ra các triệu chứng như trằn đau, chèn ép vùng chậu, các cơ quan xung quanh, chảy máu tử cung bất thường. Trong đó, u xơ tử cung dưới niêm mạc thường gây ra rong kinh (kỳ kinh kéo dài trên 8 ngày), cường kinh (lượng máu kinh một chu kỳ trên 80 ml), thậm chí có thể gây băng kinh (ra máu âm đạo rất nhiều trong thời gian ngắn). U xơ cơ tử cung dưới niêm sát lớp niêm mạc tử cung là một trong những nguyên nhân gây thiếu máu thiếu sắt ở phụ nữ. Do việc mất máu trùng với kỳ kinh nên dễ bị chị em phụ nữ bỏ qua.
Tình trạng thiếu máu này có thể thay đổi từ nhẹ, trung bình không triệu chứng, ảnh hưởng đến sinh hoạt cho đến thiếu máu nặng. Nhiều tình huống phải truyền máu cấp cứu, nguy hiểm tính mạng. Vị trí u xơ cơ tử cung dưới niêm cũng có thể là nguyên nhân khiến người phụ nữ khó có con, hoặc dễ bị sảy thai liên tiếp, sinh non.
Theo thống kê, có tới 70-80% phụ nữ từ 50 tuổi trở lên có u xơ tử cung. U xơ tử cung là bệnh thường gặp ở phụ nữ, bệnh thường bắt đầu biểu hiện triệu chứng ở phụ nữ lứa tuổi 40-50. Phụ nữ thuộc nhóm sinh đẻ ít, vô sinh, hay sảy thai nhiều lần đều có nguy cơ cao mắc u xơ tử cung. Nhiều nghiên cứu chỉ ra sự phát triển của khối u chịu ảnh hưởng của nội tiết tố estrogen. Nồng độ estrogen tăng cao dẫn đến tăng sinh tổ chức cơ và niêm mạc tử cung…
“Phần lớn u lành tính, không gây nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị sớm bằng thuốc, điều trị bằng điện quang hoặc phẫu thuật. Ở nhóm phụ nữ trẻ trong độ tuổi sinh sản có u xơ tử cung dưới niêm mạc có thể gây vô sinh, sảy thai”, bác sĩ Lụa lý giải.
U xơ tử cung phần lớn không có triệu chứng, thường được phát hiện qua thăm khám sức khỏe, khám phụ khoa định kỳ. Trường hợp người bệnh có u xơ tử cung cần theo dõi định kỳ tối thiểu 6 tháng một lần hoặc tái khám ngay khi bắt đầu xuất hiện các triệu chứng cần điều trị như: cường kinh, rong kinh, tiểu rắt, tiểu buốt… Nếu ngưng việc thăm khám định kỳ, khối u phát triển quá lớn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, gây khó khăn trong phẫu thuật.
Tuệ Diễm