Những thói quen hằng ngày có thể làm tinh trùng yếu đi Leave a comment
Tôi lấy chồng gần 3 năm chưa có con. Chồng tôi làm lĩnh vực kinh doanh xuất nhập khẩu rất bận, hay thuốc lá, nhậu và thức khuya, thường xuyên ăn ngoài.
Tôi nghĩ có thể vì vậy nên ảnh hưởng đến chuyện có con nhưng không dám nói chồng đi khám. Xin nhờ bác sĩ tư vấn. (Kim Châu, Bình Dương)
Trả lời:
Lối sống hiện đại, thói quen hằng ngày cũng như các yếu tố từ môi trường gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng, số lượng của tinh trùng. Theo công bố từ đại học ở New York vào năm 2017, dựa trên tổng kết 185 nghiên cứu trên 34.000 nam giới trong độ tuổi trưởng thành ở Bắc Mỹ, châu Âu và Úc cho thấy tỷ lệ tinh trùng sau 40 năm chỉ bằng 59% so với năm 1972. Cứ mỗi năm, lượng tinh trùng của người đàn ông giảm 1,4%. Nếu không có phương pháp ngăn chặn hoặc cải thiện thì đến năm 2045, con số này có thể sẽ bằng 0.
Các nghiên cứu cho thấy số lượng và chất lượng tinh trùng ngày càng giảm là do tất cả những yếu tố môi trường và do lối sống gây ra. Trong đó có những yếu tố nổi trội sau đây:
Thuốc lá: trong thuốc lá có tới 4.700 hóa chất gồm chì, hydro, cacbon… Tất cả đều là những hóa chất độc hại và ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng của tinh trùng. Thuốc là cũng làm thay đổi nội tiết tố, trong đó có testosterone, nội tiết tố đóng vai trò quyết định đến sức khỏe và sinh lý nam giới.
Chất gây nghiện: ma túy, cần sa, bạch phiến, thuốc lắc… là những chất tác động trực tiếp vào não làm tổn thương não và đồng thời ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng và số lượng tinh trùng.
Rượu: rượu làm suy giảm nội tiết tố testosterone, có thể dẫn đến các vấn đề như: rối loạn cương dương, số lượng tinh trùng thấp, cáu gắt, phiền muộn, tăng cân… Rượu còn làm thay đổi chuyển hóa, làm thay đổi nội tiết tố, làm tăng estrogen (nội tiết tố của nữ). Đó là lý do một số người nghiện rượu thường bị giảm ham muốn, có ngực to, béo phì.
Để điện thoại, chìa khóa trong túi quần là thói quen có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. Ảnh: Shutterstock
Sóng điện từ: thói quen dùng máy tính xách tay để trên đùi, điện thoại di động để trong túi quần cũng ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. Các nghiên cứu trên thực nghiệm và trên lâm sàng đều cho thấy sóng điện tử có thể “bẻ gãy” chuỗi ADN gây ảnh hưởng đến hình dạng tinh trùng, làm phân mảnh tinh trùng. Khi tinh trùng không bình thường về hình dạng, khả năng di động càng kém, số lượng và chất lượng giảm thì khả năng thụ thai càng giảm sút. Làm việc với các thiết bị điện tử quá lâu dẫn tới căng thẳng cũng tạo ra các chất oxy hóa gây tác động xấu đến tinh trùng. Không chỉ các thiết bị điện tử, những vật kim loại như đồng hồ hay chìa khóa bằng kim loại sẽ khuếch đại sóng điện từ và cũng gây ảnh hưởng.
Chế độ dinh dưỡng không cân đối: ăn quá nhiều mỡ, quá mặn hoặc uống nhiều nước ngọt, thức ăn nhanh, ăn ít cá, ít rau, ít trái cây, ít chất xơ đều không tốt cho sức khỏe toàn thân nói chung và ảnh hưởng đến chất lượng của tinh trùng nói riêng. Ăn quá no hoặc ăn đêm quá nhiều sẽ khiến năng lượng dư thừa tích trữ thành, gây ra những hội chứng chuyển hóa như rối loạn mỡ máu, đái tháo đường.
Lười vận động: nhiều nghiên cứu cho thấy ít vận động vừa có nguy cơ gây rối loạn cương vừa làm tăng nguy cơ những bệnh lý tim mạch.
Môi trường: những vật liệu mà chúng ta dùng trong sinh hoạt hàng ngày như nhựa cứng nhựa mềm từ chai nước suối, các loại bao nilon, các loại ly dùng một lần, hộp cơm… sẽ phóng thích ra những chất vi nhựa từ từ ngấm vào cơ thể, đi đến tất cả các cơ quan kể cả bộ phận sinh dục và ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh. Cụ thể, các chất này làm thay đổi nội tiết, hoạt động với như một chất estrogen, làm giảm thụ thể testosterone tại mô tinh hoàn, sinh ra các phản ứng oxy hóa. Những gốc oxy tự do ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng.
Nếu vợ chồng có quan hệ tình dục thường xuyên, không dùng biện pháp tránh thai nào trên một năm nhưng chưa có thai có thể xem là vô sinh. Bạn nên khuyên chồng đến chuyên khoa nam học để khám sớm. Trong cuộc sống hằng ngày, nên khuyến khích chồng tránh những thói quen vừa nêu trên, duy trì tập thể dục, tăng cường vận động từ 30 phút đến một giờ mỗi ngày. Chế độ dinh dưỡng cũng đóng vai trò quan trọng đối với chất lượng tinh dịch.
Nam giới cần cẩn trọng khi lựa chọn và sử dụng sản phẩm sinh lý. Nên sử dụng sản phẩm đã được kiểm chứng có thành phần như Eurycoma Longifolia, tinh chất hàu đại dương và chiết xuất thông biển Pháp. Chúng góp phần kích thích cơ thể tự sản sinh testosterone nội sinh, từ đó cải thiện số lượng và chất lượng tinh trùng, tăng khả năng sinh sản.
TS.BS Từ Thành Trí Dũng
Trưởng khoa Nam học – Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh TP.HCM
