Phát hiện u tuyến tụy hiếm gặp sau hai tháng suy nhược nặng Leave a comment

Bệnh nhân Lê Thị Vân (62 tuổi, Thái Bình) có biểu hiện đau bụng vùng thượng vị (giữa hai bên xương sườn và dưới mũi xương ức) kèm đại tiện phân nhầy máu, ăn uống kém vài tháng trước. Đầu tháng 4, bà đi khám tại tuyến cơ sở và bác sĩ cho theo dõi tại nhà nhưng triệu chứng không cải thiện. Bác sĩ nội soi đại tràng, siêu âm ổ bụng và nghi ngờ tổn thương tại tụy.

Bà Vân xin chuyển lên tuyến trên. Bác sĩ tiếp tục chỉ định chụp chiếu, xét nghiệm máu, sinh thiết nhiều vị trí và cơ quan gan, tụy, đại tràng… nhưng chẩn đoán bệnh chưa rõ ràng. Hai tháng điều trị, sức khỏe của bà suy kiệt, mệt mỏi nhiều, ăn uống kém, cơ thể sút khoảng 8 kg. Do các triệu chứng không khỏi nên bệnh nhân đã đến khám tại khoa Tiêu hóa – Gan mật – Tụy, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội.

Bác sĩ, Tiến sĩ Vũ Trường Khanh, Trưởng khoa Tiêu hóa – Gan mật – Tụy, cho biết theo hình ảnh cắt lớp vi tính ổ bụng, bà Vân bị u ở đuôi tuyến tụy (là một phần của hệ thống tiêu hóa và hệ thống nội tiết) xâm lấn đại tràng góc lách, rốn lách, bó mạch lách. Tĩnh mạch lách xuất hiện huyết khối. Nhu mô gan và lách có tổn thương thứ phát. Kết quả chụp lồng ngực cho thấy, bệnh nhân còn có hạch trong ổ bụng và lồng ngực nghi ngờ do di căn từ tụy.

Do bệnh nhân lớn tuổi lại có thể trạng suy kiệt nặng, các bác sĩ chẩn đoán xác định bệnh bằng phương pháp sinh thiết với kim nhỏ, dưới hướng dẫn của nội soi siêu âm (EUS).

Theo bác sĩ Khanh, kỹ thuật cao này đòi hỏi đội ngũ bác sĩ chuyên môn sâu để chủ động thực hiện thăm dò tổn thương ở những vị trí khó sinh thiết như tụy. Lợi thế của phương pháp này là người bệnh không đau đớn, không bị chảy máu và có thể sinh hoạt bình thường ngay sau khi sinh thiết. Qua sinh thiết và giải phẫu bệnh, bác sĩ kết luận, u thần kinh nội tiết ở tụy là nguyên nhân di căn gan xâm lấn cơ quan lân cận như đại tràng, gây huyết khối tĩnh mạch lách, tĩnh mạch mạc treo của bệnh nhân… U thần kinh nội tiết tụy hiếm gặp trên thế giới với tỷ lệ từ 3-10 người mắc bệnh trong một triệu người.

Bác sĩ Khanh giải thích thêm, u thần kinh nội tiết bắt nguồn từ tế bào chuyên biệt của hệ thần kinh nội tiết. Những tế bào này mang đặc điểm của tế bào chế tiết nội tiết tố và tế bào thần kinh, được tìm thấy ở khắp các cơ quan trong cơ thể. U thần kinh nội tiết gồm nhiều loại với các triệu chứng biểu hiện rất khác nhau. U thần kinh nội tiết tụy là u xuất phát từ tế bào thần kinh hoặc nội tiết của tụy. Khoảng 40% u thần kinh nội tiết tụy có triệu chứng do tăng bài tiết các hormon gây tiêu chảy, vã mồ hôi hạ đường huyết… Hơn 50% trường hợp không có biểu hiện. Chính sự khó khó khăn trong chẩn đoán gây ảnh hưởng lớn đến hiệu quả điều trị và sức khỏe của người bệnh.

Bà Vân được nuôi ăn qua đường tĩnh mạch, điều trị nội khoa với các loại thuốc phù hợp với thể trạng… Sau khoảng 4 ngày, bệnh nhân đã ổn định toàn trạng, không sốt, không còn buồn nôn, đau bụng, không còn đại tiện nhiều lần, bụng mềm, tiểu tiện bình thường. Giấc ngủ cũng tốt hơn nên tinh thần phấn chấn.

Do bệnh tiến triển âm thầm và kéo dài, bác sĩ Khanh khuyến cáo, khi có biểu hiện bất thường như đau bụng, chán ăn, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa… người bệnh nên đến bệnh viện thăm khám. Nhiều trường hợp chủ quan, tự theo dõi tại nhà hoặc điều trị ở các cơ sở không có dấu hiệu cải thiện khiến bệnh nặng hơn, hiệu quả chẩn đoán và điều trị giảm.

Lục Bảo