Sán lá gan gây đau bụng nhầm tưởng di chứng Covid-19 Leave a comment

Trong tháng 4, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM tiếp nhận 7 bệnh nhân bị sán lá gan. Trong đó, một số người từng mắc Covid-19 nên khi có triệu chứng tương tự di chứng kéo dài thì nhầm tưởng, dẫn đến ổ áp xe ở gan đã phát triển lớn.

Sán lá gan tạo nhiều ổ áp xe

Sau một tháng khỏi Covid-19, chị Mai Thị Đinh Hương (37 tuổi, ở quận Tân Phú) thấy đau âm ỉ vùng thượng vị và hạ sườn phải, kèm sốt nhẹ. Lúc đầu, chị nghĩ đau dạ dày nhưng uống thuốc tự mua vẫn không hết. Khi tình trạng này kéo dài đến ngày thứ 10, chị cho rằng do di chứng Covid-19 nên đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM thăm khám.

Tại khoa Cấp cứu, các bác sĩ ghi nhận bệnh nhân có dấu hiệu rối loạn tiêu hóa. Kết quả xét nghiệm máu phát hiện bạch cầu ái toan (tế bào bạch cầu được sản xuất từ tủy) tăng bất thường tới 30% (thông thường dưới 7%). Bác sĩ CKI Hoàng Đình Thành (Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) cho biết, đây là một trong những dấu hiệu của bệnh ký sinh trùng. Người bệnh tiếp tục được siêu âm và tìm thấy ổ áp xe (mủ) ở gan phải kích thước 70×71 mm, thâm nhiễm xung quanh, bên trong ổ áp xe này có 4-6 ổ nhỏ rải rác, có kích thước khoảng 18×15 mm.

Bác sĩ Thành chia sẻ thêm, có nhiều nguyên nhân gây ổ áp xe trong gan như ký sinh trùng (amip, giun và sán), vi trùng hoặc do hoại tử bên trong khối ung thư gan. Kết quả xét nghiệm máu theo kỹ thuật miễn dịch Elisa đã ghi nhận bệnh nhân bị sán lá nhỏ ở gan (sán lá gan nhỏ). Người bệnh được nhập viện điều trị, uống thuốc diệt sán lá gan và theo dõi tình trạng ổ áp xe để tránh có bội nhiễm vi trùng phải dùng thêm kháng sinh hoặc chọc dẫn lưu ổ mủ ra ngoài. Sức khỏe của chị Yến ổn định và xuất viện sau 10 ngày điều trị. Những trường hợp sán lá gan tạo ổ áp xe như chị Hương thì phải sau 3-12 tháng mới liền sẹo.

Bác sĩ CKI Huỳnh Văn Mười Một (Phó khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) cũng vừa tiếp nhận bệnh nhân Đỗ Giang Quỳnh Yến (38 tuổi, quận Tân Phú) bị nhiễm sán lá gan tạo ổ áp xe trong gan. Người bệnh thường ăn tôm sống chấm mù tạt. Cũng gần giống chị Hương, chị Yến vừa khỏi Covid-19 được 20 ngày thì có cảm giác đau bụng vùng thượng vị nhưng không sốt. Lúc đầu, chị nghĩ đau dạ dày do sử dụng các thuốc khi mắc Covid-19. Thế nhưng, sau khi tự uống thuốc điều trị bệnh dạ dày, bệnh vẫn không giảm nên chị lo lắng tình trạng hậu Covid-19.

Tại khoa cấp cứu, bệnh nhân được siêu âm ổ bụng, xét nghiệm máu phân tích tế bào máu và các xét nghiệm sinh hóa cơ bản… Các bác sĩ phát hiện bạch cầu ái toan trong máu tăng 27%. Ở gan có ổ áp xe với kích thước 43×76 mm và kèm một số ổ khác khoảng kích thước lớn nhất 50×48 mm. Kết quả chẩn đoán, chị Yến bị áp xe gan nghĩ do sán lá gan nhỏ. Bệnh nhân được nhập viện theo dõi và điều trị. Sau 7 ngày, bệnh nhân ổn định, xuất viện.

Người ăn gỏi cá dễ nhiễm sán lá gan

Bác sĩ Huỳnh Văn Mười Một cho biết, người nhiễm sán lá gan do ăn uống dính phải trứng hoặc ấu trùng nang có trong nước lã, gỏi cá, tôm sống chấm mù tạt, rau mọc dưới nước chưa rửa sạch… Khi ấu trùng xâm nhập vào mô gan, sán non phát triển thành sán trưởng thành, đẻ trứng trong ống dẫn mật. Trứng được bài xuất theo phân ra ngoài, gặp môi trường nước ngọt ở sông suối, ao hồ… sẽ phát triển theo chu kỳ mới. Người mắc bệnh thường có triệu chứng đau tức vùng gan, nổi mẩn, rối loạn tiêu hóa, thậm chí tắc mật, ứ mật, vàng da. Nếu không chẩn đoán và điều trị kịp thời, người bệnh sẽ xuất hiện trạng thái thiếu máu, gan bị xơ hóa, tăng huyết áp tĩnh mạch cửa và suy kiệt dần.

Bác sĩ Thành chia sẻ, điều trị sán lá gan nhỏ khá đơn giản. Ở giai đoạn sớm, người bệnh chỉ cần uống thuốc điều trị theo dõi ở nhà. Nhưng nếu sán lá gan gây ra ổ áp xe ở gan thì cần điều trị tích cực hơn. Người bệnh nên nằm viện để theo dõi diễn tiến và khi cần sẽ có biện pháp điều trị thích hợp và kịp thời như sử dụng kháng sinh kèm theo diệt sán, có thể cần chọc tháo dịch hoặc mủ trong ổ áp xe ra ngoài mới nhanh chóng lành bệnh. Nếu không điều trị kịp thời, người bệnh có thể nhiễm trùng huyết do vi trùng bội nhiễm, dễ dẫn đến sốc nhiễm khuẩn – nhiễm độc, tử vong; nhất là lúc áp xe quá lớn tự vỡ ra, gây chảy máu bên trong ổ bụng, gây mất máu cấp tính và sốc, dẫn đến tử vong.

Bác sĩ Thành khuyến cáo, mọi người nên đề phòng nhiễm bệnh sán lá gan, cũng như các bệnh ký sinh trùng đường ruột khác do bệnh có tính chất phổ biến ở vùng nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Không ít người thường nghĩ chỉ cần uống một viên thuốc sổ giun là ngừa được các loại giun sán nhưng thực tế, mỗi loại thuốc chỉ điều trị được vài loại giun sán nhất định. Do đó, cách phòng ngừa quen thuộc vẫn là ăn chín, uống sôi.

Hoàng Trang