Dấu hiệu tim mạch bất thường hậu Covid-19 cần điều trị sớm Leave a comment

Chị Thanh Nhàn (32 tuổi, ở quận Bình Tân, TP HCM) đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh với biểu hiện đau ngực, khó thở sau khi khỏi Covid-19 được một tháng. Trước đó, khi mắc Covid-19, chị chỉ bị đau họng, ho, sốt nhẹ. Sau khi loại trừ khả năng bệnh mạch vành, bác sĩ chẩn đoán chị bị hội chứng “trái tim tan vỡ” (bệnh Takotsubo).

Tương tự, anh Hoàng Khánh (41 tuổi, Bình Dương) có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường nhiều năm, sau khi khỏi Covid-19 3 tuần, anh thấy tim đập nhanh, đánh trống ngực, thỉnh thoảng kèm cơn đau thắt ngực nên đến bệnh viện khám. Từ kết quả đo điện tim, siêu âm tim, bác sĩ chẩn đoán anh Khánh bị rung nhĩ, viêm ngoài màng tim – hội chứng tim mạch do Covid-19.

Trực tiếp thăm khám cho người bệnh, PGS.TS.BS Phạm Nguyễn Vinh, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết, ai cũng có nguy cơ gặp phải các triệu chứng tim mạch sau khi khỏi Covid-19. Thậm chí, có những người còn trẻ (ở độ tuổi 20-40) và khỏe mạnh cũng không tránh khỏi bị tổn thương tim. Tuy nhiên, nguy cơ này tăng lên ở những người có bệnh nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, suy tim, bệnh mạch vành, bệnh thận mạn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, bệnh tuyến giáp… Ngoài ra, người thừa cân – béo phì và người hút thuốc lá lâu năm cũng có nguy cơ mắc hội chứng tim mạch hậu Covid-19.

“Khi virus nCoV xâm nhập vào cơ thể sẽ gây ra hiện tượng cơn bão Cytokine, dẫn đến tình trạng viêm đa cơ quan; đặc biệt là tình trạng tăng đông, tạo ra các cục máu nhỏ, làm tổn thương não, tim, gây nhồi máu cơ tim, ảnh hưởng màng ngoài tim, cơ tim… Người có sẵn bệnh nền tim mạch, khi mắc Covid-19 có thể khiến bệnh tiến triển nặng hơn”, BS Vinh giải thích.

Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, những triệu chứng tim mạch thường gặp ở bệnh nhân sau khi khỏi Covid-19 bao gồm chóng mặt, nhịp tim nhanh, đau ngực, hồi hộp, khó thở, mệt mỏi,…

ThS.BS Huỳnh Thanh Kiều, Trưởng khoa Nội tim mạch 1, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho biết, vì lo ngại dịch bệnh, nhiều người có bệnh nền không đi tái khám đúng hẹn, ngay cả người khỏe mạnh cũng bỏ quên lịch khám sức khỏe định kỳ. Vì thế, một số người có vấn đề về tim mạch không được tầm soát và phát hiện bệnh sớm. Đến khi triệu chứng rõ rệt hơn sau khi nhiễm virus nCoV, họ mới nhận ra. Điều này lý giải vì sao trong thời dịch, các trường hợp đột quỵ, nhồi máu cơ tim tăng cao đáng kể. Nguyên nhân là mọi người ngại đến bệnh viện khám tầm soát khiến bệnh tiến triển nặng lên.

Bác sĩ Thanh Kiều thông tin thêm, mặc dù hầu hết người mắc Covid-19 đều hồi phục hoàn toàn trong vòng vài ngày hoặc vài tuần kể từ khi nhiễm bệnh, nhưng không ít người gặp phải các triệu chứng hậu Covid-19 kéo dài rất lâu sau đó. Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí JAMA Cardiology cho thấy, trong số 100 bệnh nhân Covid-19, 78% gặp triệu chứng liên quan đến tim mạch. Hai đến ba tháng sau khi khỏi bệnh, 60% trong số những bệnh nhân này vẫn bị tổn thương tim.

Bác sĩ CKII Võ Ngọc Cẩm, Phó khoa Hồi sức Nội tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM chia sẻ thêm, bên cạnh các vấn đề tim mạch như rung nhĩ, viêm cơ tim, viêm ngoài màng tim, loạn nhịp tim…, virus nCoV còn có thể để lại di chứng cục máu đông – căn nguyên của một số biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, thuyên tắc phổi,… Do đó, người bệnh không nên chủ quan với bất kỳ biểu hiện nào, đặc biệt là những dấu hiệu bất thường ở tim như khó thở, đau tức ngực, hụt hơi khi gắng sức… Trường hợp xuất hiện triệu chứng cảnh báo cơn nhồi máu cơ tim (đột quỵ tim) như đau ngực đột ngột và dữ dội, khó thở, đổ mồ hôi lạnh, choáng váng,… cần đến bệnh viện cấp cứu ngay.

Tầm soát và điều trị sớm

BS Vinh thông tin, hiệu quả điều trị tổn thương tim hậu Covid-19 phụ thuộc vào việc phát hiện sớm triệu chứng, điều trị kịp thời.

Nếu điều trị kịp thời và tích cực, hầu hết các bệnh nhân bị hội chứng tim mạch hậu Covid-19 đều kiểm soát được bệnh và hết hoàn toàn triệu chứng. Để duy trì hiệu quả điều trị cũng như phòng ngừa bệnh tái phát, người bệnh cần tuân thủ lối sống khoa học, có lợi cho sức khỏe tim mạch, cụ thể:

Người khỏi Covid-19 xây dựng chế độ ăn uống tốt cho tim: hạn chế thịt đỏ, thức ăn nhanh, giảm muối và đường; tăng cường trái cây, rau củ, các loại đậu, cá, thịt trắng… Mỗi người tập thể dục đều đặn: tối thiểu 30 phút/ngày, 150 phút/tuần.

Bệnh nhân sau khi khỏi Covid-19 cần duy trì cân nặng hợp lý: tránh việc tăng hoặc giảm cân quá đột ngột, giữ chỉ số BMI trong khoảng 18,5-23. Mỗi người duy trì lối sống khoa học, không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia; kiểm soát căng thẳng, phân bổ thời gian làm việc – nghỉ ngơi hợp lý.

Hạ Vũ